ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΒΟΤΑΝΑ

ΒΑΛΣΑΜΟ

ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ -ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

ΒΑΛΣΑΜΟ

Category:

Description

Όνομα Φυτού: Hypericum perforatum

Λαϊκή Ονομασία: Βάλσαμο, Σπαθόχορτο, Βαλσαμόχορτο, Λειχηνόχορτο, Περίκη, Χελωνόχορτο

Ελληνική ονομασία: Υπερικό το διάτρητο

Οικογένεια φυτών: Hypericaceae (Υπερικίδες)

Περιοχή: Νομός Ιωαννίνων (Οροπέδιο Ιωαννίνων, Ζαγόρι, Εθνικός δρυμός Βίκου-Αώου, Τζουμέρκα, Πράμαντα, Κόνιτσα), Νομός Άρτας (Τζουμέρκα)

Μέρη του Φυτού με δραστικές ουσίες: Όλο το φυτό

Χαρακτηριστικα Φυτου

Πολυετής πόα ύψους 30-60cm, με μικρά, ωοειδή έως γραμμοειδή φύλλα με διαφανή στίγματα και χρυσοκίτρινα άνθη. Η ανθοφορία γίνεται από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο και η συγκομιδή από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο.

Δραστικες Ουσιες

Αιθέριο έλαιο, υπεροσίδη (φλαβονικό πολυφαινολικό παράγωγο), υπερικίνη (γλυκοσίδιο), ψευδοϋπερικίνη, υπερφορίνη, προανθοκυανιδίνη, αμεντοφλαβόνη, ταννίνες, ξανθόνες, ουμπελιφερόνη, σκοπολετίνη, κερκετινο-3-Ο-ραμνοσίδη (κερκιτρίνη)

Φαρμακολογικες δρασεις-Εφαρμογες

Στην αρχαιότητα το χρησιμοποιούσαν κυρίως ως επουλωτικό στις πληγές από τα σπαθιά, εξ ου κι η ονομασία του “σπαθόχορτο”. Ο Γαληνός και ο Διοσκουρίδης το αναφέρουν επίσης, ως διουρητικό, εμμηναγωγό και αιμοστατικό. Στις ΗΠΑ, το υπερικό είναι ίσως το πιο δημοφιλές φαρμακευτικό φυτό, και χρησιμοποιείται για την ήπια και μέτρια κατάθλιψη ως εναλλακτικό του αντικαταθλιπτικού φαρμάκου Prozac, με δραστικό συστατικό τη φλουοξετίνη. Στην Ευρώπη κυκλοφορεί με το εμπορικό όνομα Ladose. Χρησιμοποιείται επίσης, ως σπασμολυτικό και βελτιωτικό της ποιότητας του ύπνου σε αϋπνίες. Ήδη, το 1994 στη Γερμανία, συνταγογραφήθηκαν συνταγές για 20 εκατομμύρια ασθενείς. Μόνο στη Μοντάνα των ΗΠΑ καλλιεργούνται σήμερα 500.000 στρέμματα φυτού. Όλο το φυτό χρησιμοποιείται ως αντιφλεγμονώδες, στυπτικό, επουλωτικό, αναλγητικό, αντιδιαρροϊκό και διουρητικό. Το έγχυμα του φυτού χορηγείται για την αντιμετώπιση της δυσεντερίας, ηπατικών παθήσεων, της χρόνιας καταρροής, της νευραλγίας, της ανησυχίας και της έντασης.

Τροπος Χορηγησης

Χορηγείται ως επουλωτικό στο δέρμα υπό τη μορφή αιθερίου ελαίου (10 μέρη βοτάνου- βλαστάρια του φυτού μαζί με άνθη- μέσα σε λάδι εκτίθενται στον ήλιο. Σε 15 ημέρες το λάδι κοκκινίζει, σουρώνεται και μπορεί να διατηρηθεί για αρκετό καιρό και να χρησιμοποιηθεί εξωτερικά σε πληγές, εγκαύματα κλπ). Ως αντικαταθλιπτικό και τονωτικό λαμβάνεται από του στόματος υπό τη μορφή εγχύματος (15-20g ξηρού βοτάνου σε 1lt βραστό νερό για 5-15min) και βάμματος (5-10 σταγόνες κάθε βράδυ σε παιδιά και 15-20 σταγόνες σε ενήλικες, για 20 ημέρες).

Προειδοποίηση: Δεν συνιστάται η χρήση παρασκευασμάτων βοτάνων χωρίς την ενημέρωση του θεράποντα ιατρού ή φαρμακοποιού. Ενδέχεται οι ουσίες που περιέχουν να αλληλεπιδράσουν με το/τα φάρμακα, που ήδη παίρνει ο ασθενής και να εξουδετερώσουν τη θεραπευτική τους δράση ή να προκαλέσουν τοξικότητα. Μπορεί επίσης, να επιβαρύνουν περεταίρω εξασθενημένες ζωτικές λειτουργίες με κίνδυνο για την υγεία και την ζωή του ασθενούς.

Ανεπιθυμητες Ενεργειες

Είναι πιθανή η εκδήλωση φωτοευαισθησίας και δερματικού ερεθισμού σε πολύ μεγάλες ημερήσιες δόσεις (μεγαλύτερες των 1800mg). Μπορεί επίσης, να εκδηλωθεί αλλεργική αντίδραση, ναυτία, διάρροια, ζάλη και ανησυχία. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην συγχορήγησή του με άλλα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. [Προσοχή απαιτείται επίσης, επειδή τα δραστικά συστατικά, υπερικίνη και υπερφορίνη, αλληλεπιδρούν με άλλα φάρμακα και επιταχύνουν την αδρανοποίησή τους (ισχυροί επαγωγείς των ηπατικών ενζύμων του μεταβολισμού φαρμάκων).]